Miti kultivohet me mençuri, duke pajtuar modernitetin dhe traditën. Deri në vitin 1994, MI6 nuk ekzistonte zyrtarisht, sepse qeveria thjesht nuk e kishte konfirmuar kurrë ekzistencën e saj.
Tani të gjithë e dinë se çfarë është: akronimi qëndron për Inteligjencën Ushtarake, MI6, është ekuivalenti anglez i CIA-s, siç është MI5 i FBI-së.
Dhe të gjithë e dinë se ku qëndron, në zyrat vezulluese me pamje nga “Thames”. Por në realitet, është kudo në botë.
Duke depërtuar në aparatet dhe shërbimet qeveritare të çdo armiku apo vendi aleat, të aftë për të mbledhur të dhëna dhe informacione të një niveli të tillë, që ta bëjnë atë një bashkëbisedues thelbësor edhe për CIA-n, në raportin e konkurrencës/bashkëpunimit që i dallon këto dy akronime legjendare, një post në të njëjtën kohë klandestin dhe i hiperekspozuar në konfrontimin e ndryshëm planetar-demokratik dhe autokratik mes Perëndimit.
E megjithatë, u tha, miti i krijuar edhe falë kontributit të letërsisë dhe kinemasë – Graham Greene, John Le Carré, Ian Fleming dhe ikona e James Bond – kultivohet nga alternimi i misterit dhe riteve të vjetra, siç është zakoni shekullor për të shkruar shënime dhe dokumente me bojë të gjelbër.
I gjithë ky aparat liturgjik dhe historik, ikonografik dhe politik që qëndron në themel të suksesit dhe këmbënguljes së një institucioni laik – shërbimi sekret britanik në petkun e tij aktual lindi pas Luftës së Parë Botërore – mishërohet dhe interpretohet në mënyrë perfekte nga Sir Richard Moore, diplomat i vendosur në krye të agjencisë nga Boris Johnson në vitin 2020: një burrë i lindur në Tripoli në vitin 1963, nip i një ish-revolucionari irlandez të IRA-s, i konsideruar një hero në luftën kundër angelzëve, por në mënyrë perfekte dhe moderne britanike.
Moderniteti i tij qëndron, për shembull, në bisedën me një gazetë si “Politico” dhe përdorimin e tij si mjet rekrutimi, për t’u dërguar një mesazh rusëve të mërzitur me Putinin: “Bashkohuni me ne, dera jonë është gjithmonë e hapur”.
Nënshkruar: C, siç quhet brenda agjencisë. Në realitetin e sotëm, megjithatë, C është në humorin e një babai në kërkimin e pandërprerë të fëmijëve të birësuar në luftën kundër armiqve të përjetshëm dhe më të fundit. Rusët sigurisht, por mbi të gjitha kinezët.
Intervista me Anne McElvoy – e bërë në Pragë me një gazetare që ka një njohuri të thellë të Evropës Lindore – varion në mënyrë inteligjente midis historisë dhe ngjarjeve aktuale. Kryeqyteti çek, kujton Moore, është i fundit që ka eksperimentuar me tanket sovjetike dhe sot është zemra e një vendi të integruar për fat të mirë në BE dhe NATO.
“Paralelet me Ukrainën janë të forta, apo jo?”, duke nënvizuar besimin e fortë britanik se Ukraina duhet të rekrutohet plotësisht në Frontin Perëndimor sapo të përfundojë mbrojtja e saj e suksesshme kundër agresorëve.
Pra, le të shohim gurët e themelit të mendimit të këtij njeriu inteligjent dhe të rëndësishëm. Me disa surpriza. Pikë për pikë:
“Puna e palodhur” e Ukrainës.
Ekziston një farë mëdyshjeje e përhapur në lidhje me ngadalësinë me të cilën po materializohet kundërofensiva e paralajmëruar (për muaj) e verës e vendit të sulmuar, e kombinuar me shqetësimin në rritje për një kundërsulm rus, me Putinin që grumbullon 100,000 njerëz të tjerë.
Moore mbron gjithashtu ukrainasit në marrëdhëniet me publikun: “Është punë e vështirë dhe zyrtarët ee ushtria ukrainase nuk përmbahen. Rusët kanë pasur mundësinë të bëjnë mbrojtje që janë shumë të vështira për t’u kapërcyer”.
Fjalë që sugjerojnë se ndoshta ne duhet të mësohemi me idenë e një ribalancimi të ri të forcave, pasi e kemi dashur prej kohësh atë të një ripushtimi spektakolar që do t’i detyronte rusët të uleshin shpejt në tryezën e bisedimeve.
Nëse nuk ka ndodhur ende, thotë Moore, kjo është edhe sepse ukrainasit nuk i trajtojnë ushtarët e tyre si ushqim për top: “Komandantët ukrainas, në kontrast të plotë me homologët e tyre rusë, duan të ruajnë jetën e trupave të tyre dhe për këtë arsye lëvizin me kujdesin e duhur. Ata rikuperuan akoma më shumë territor në një muaj sesa arritën të bënin rusët në një vit”.
“Mos e poshtëroni Putinin”
Ky është padyshim koncepti më befasues. E drejta e autorit të frazës i përket Emmanuel Macron, i cili në fazën e parë të luftës kundërshtoi tendencën e vetë britanikëve, polakëve, baltëve dhe ukrainasve për të kërkuar një zgjidhje përfundimtare të llogarive me rusët, gjë që do t’i vinte ata në një pozicion për të mos dëmtuar më kurrë fqinjët e tyre në Perëndim.
Megjithatë, presidenti francez predikoi maturi, të djegur nga një Amerikë e kaluar dhe sërish e pranueshme për duart e Trumpit dhe realist në besimin se ai duhet të jetojë përgjithmonë me gjigantin e Lindjes.
Për këtë kujdes, Macron u portretizua pak a shumë si një i shitur nga tabloidët britanikë.
Dhe prandaj është domethënëse të dëgjohet kreu i shërbimit sekret të Londrës të thotë se, “askush nuk dëshiron të poshtërojë Putinin, aq më pak askush nuk dëshiron të poshtërojë kombin e madh rus”.
Por, “megjithatë për ta rruga është shumë e qartë: tërhiqni të gjitha trupat tuaja”. Dhe këtu mendimi i tij shkrihet më tej me versionin e përditësuar të të menduarit të Macron, i cili nuk dëshiron më të shfaqet si bartësi standard i qetësimit dhe predikon mospërputhje pro-ukrainase në nivel territorial.
Rregullime thelbësore retorike, por të gjithë e dinë që në fund do të ulen në një tryezë: “Shumica e konflikteve përfundojnë me një lloj negocimi.
I takon Ukrainës të përcaktojë kushtet e paqes, jo neve. Detyra jonë është të përpiqemi t’i vendosim ata në pozicionin më të mirë të mundshëm për të negociuar, nga një pozicion i fortë dhe kjo është ajo që ne synojmë të bëjmë”.
Fjalët e Moore, Macron i pranon tani pa problem. Koncepti kyç mbetet “negocimi, nga pozicioni i fuqisë”. Po, negocimi.
Putin “nën presion”
E pamundur të kuptohet se çfarë është në të vërtetë në mendjen e tij, thotë Moore.
Por pas gati një viti e gjysmë lufte dhe një muaj pas tentativës së Prigozhinit, është e qartë se situata nuk është e zakonishme për Carin rus: “Nuk mund të dërgohet një grup mercenarësh në autostradën drejt Rostovit dhe nuk merren 125 kilometra larg Moskës, ndonëse e kisha parashikuar se mund të ndodhte”.
Kështu që Moore e sheh të mundshme që Putini “të ndihet nën presion. Prigozhin ishte krijesa e tij, plotësisht e krijuar prej tij, por ai u kthye kundër tij. Dhe ai nuk u kundërpërgjigj me të vërtetë kundër Prigozhinit. Ai bëri një marrëveshje për të shpëtuar lëkurën e tij, duke përdorur shërbimet e mira të liderit bjellorus”.
Apeli për rusët
Këtu është njoftimi i rekrutimit: rusë të zhgënjyer ose të neveritur, janë të lutur të kontaktojnë shërbimet britanike të sigurisë. “I ftoj ata të bëjnë atë që të tjerët kanë bërë tashmë në 18 muajt e fundit dhe të bashkohen me ne. E vërteta është se ata vazhdojnë të vijnë tek ne dhe sigurisht që rrezikojnë ta bëjnë këtë. Por ne kujdesemi për ata që vijnë të punojnë me ne dhe, natyrisht, sukseset tona nuk dihen kurrë”.
Për të cilën dikush mund të mendojë se duke i thënë këto gjëra, e bën armikun të jetë më i kujdesshëm në zbulimin e atij që po e tradhton, por me sa duket është më i vlefshëm kuptimi i kundërt: demotivohet, në radhët e tij shfaqet paniku, pasiguria, ideja se gjithçka po shkërmoqet.
“Aftësitë e mëdha” të Kinës
Emergjenca është të ndalohen rusët. Por shefi i spiunazhit britanik, thotë se shqetësimi kryesor i vendit të tij në skenën botërore është një tjetër: “Sot ne i kushtojmë Kinës më shumë burime se çdo mision tjetër”.
Të kuptuarit e “rëndësisë së Kinës në botë” dhe “aftësive të mëdha” të qeverisë së saj, është thelbësore. Nisur nga ai i infiltrimit në Perëndim: “Kapacitetet e mëdha janë dislokuar jashtë vendit në pjesën më të madhe”.
Spiunazhi në kohën e Inteligjencës Artificiale
A do të bëhen të parëndësishëm agjentët sekretë nga mishi dhe gjaku me rritjen e inteligjencës artificiale?
Sir Richard nuk e beson as edhe një grimë: “Ata do të bëjnë gjithmonë gjërat që makinat nuk mund t’i bëjnë,” siguron ai.
Megjithatë, ai pranon se MI6 po “eksperimenton si e çmendur” me Inteligjencën Artificiale.
“Nëse inteligjenca merret në një drejtim përtej koordinimit ndërkombëtar dhe zhvillohet me qëllim të keq, është shumë e rrezikshme. Është një çështje që duhet trajtuar me shumë kujdes”, paralajmëron ai.
Ndoshta së shpejti do të shohim një James Bond që po përballet me kërcënimet e reja kineze nëpërmjet inteligjencës artificiale.
Politico.eu
